16-letni obywatele Niemiec i Belgii ostatnio, po raz pierwszy mieli okazję zagłosować w wyborach do Europarlamentu. Młodzi w tym wieku wybierają również przedstawicieli władz lokalnych Estonii i niektórych niemieckich landów oraz członków szkockiego i walijskiego parlamentu. W Austrii w 2007 roku przyznano 16-latkom prawo do głosowania w wyborach na każdym szczeblu.
Zresztą to zjawisko widoczne nie tylko w Europie. Z niższym wiekiem wyborczym spotkamy się również w Brazylii czy w Argentynie. O zmianę przepisów walczą w Nowej Zelandii, gdzie Sąd Najwyższy orzekł, że prawo wyborcze dla osób od 18. roku życia to dyskryminacja. Przyczynili się do tego m.in. była premier i ruch społeczny Make It 16. Według ich kampanii:
Decyzje rządów wpływają na 16 i 17-latków w takim samym stopniu, jak na osoby powyżej 18. roku. Młodzi ludzie będą ponosić i już ponoszą ciężar decyzji polityków dotyczących: zdrowia psychicznego młodzieży, edukacji, zmian klimatu, problemów społeczności LGBTQ+, kosztów życia, mieszkalnictwa i ekonomii, podejmowanych przez polityków. Jako głos przyszłości zasługujemy za tym, aby móc wyrazić swoje zdanie.
Rozpoczęły się rozmowy w parlamencie, lecz nowy rząd sprzeciwił się reformie. Ale zażarta debata cały czas trwa.
A jaki stosunek do obniżenia wieku wyborczego panuje w naszym kraju? Czy to w ogóle realne rozwiązanie? Jakie przyniesie potencjalnie skutki?
Co za bełkot
W kwietniu 2023 roku na X Szymona Hołowni pojawił się powyższy wpis. W komentarzach posypała się masa krytyki.
Negatywne podejście do obniżenia wieku wyborczego wśród Polaków potwierdzają ostatnie statystyki. Uczestników sondażu SW Research dla rp.pl. zapytano: Czy Pani/Pana zdaniem należałoby obniżyć wiek uzyskania czynnego prawa wyborczego (prawa do głosowania w wyborach) do 16 lat?
Niemal 70% ankietowanych było na nie. Pozostali respondenci podzieli się między odpowiedziami Tak (ok. 20%) i Nie mam zdania w tej sprawie (12%).
Skąd takie negatywne podejście Polaków do tego rozwiązania?
Jestem za, a nawet przeciw
Przeciwnicy argumentują swoją niechęć do zmiany przepisów głównie niedojrzałością 16-latków. Brakuje im doświadczenia życiowego i są podatni na wpływy otoczenia. Łatwo nimi manipulować, skusić pustymi obietnicami i hasłami wyborczymi. Zagłosują tak jak ich rodzice czy znajomi, bo osoby w tym przedziale wiekowym rzadko interesują się polityką. Nie wiedzą, w jaki sposób działa system wyborczy ani czym właściwie zajmują się przedstawiciele władzy. Wiele osób wątpi, czy przyznanie młodym prawa głosu w ogóle coś zmieni. Obawiają się, że niska frekwencja podważyłaby sens zmiany przepisów.
Z drugiej strony młodzi ludzie bardziej zainteresują się polityką, kiedy będą mieli na nią realny wpływ. Świadomość, że ktoś liczy się z ich perspektywą, zachęci ich do większego zaangażowania w sprawy społeczne. Prawo do głosowania pozwoli na wybór przedstawicieli, którzy nie będą ich bagatelizować. Zmusi polityków do uwzględnienia potrzeb młodych osób i zmian w polskich szkołach. Obniżenie wieku uprawniającego do głosowania do 16 lat może być katalizatorem lepszej edukacji obywatelskiej. Możemy przeczytać, wśród wielu argumentów za na stronie Make it 16.
Czy to realne rozwiązanie?
Ale nawet jeśli Polacy zaakceptują obniżenie wieku wyborczego (na co na razie nic nie wskazuje), do wprowadzenia takiego rozwiązania w życie jeszcze daleka droga. Najpierw czekałaby nas zmiana Konstytucji, bo póki co
Obywatel polski ma prawo udziału w referendum oraz prawo wybierania Prezydenta Rzeczypospolitej, posłów, senatorów i przedstawicieli do organów samorządu terytorialnego, jeżeli najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat.
Poza tym, mimo obietnic Szymona Hołowni, na razie mało który z polityków zdaje się być w ogóle zainteresowany debatą na temat obniżenia wieku wyborczego. W tym on sam.
fot. nagłówka Unsplash
O autorze
uczennica warszawskiego liceum o profilu humanistycznym. Uwielbia czytać literaturę piękną, oglądać thillery psychologiczne i pisać wszelakie twórcze teksty: artykuły, opowiadania oraz wiersze.