„Pieniądze mogą być narzędziem motywującym do osiągnięcia ważnych kamieni milowych w życiu, co może sprawić, że poczujesz się szczęśliwszy na dłuższą metę” – powiedziała w komunikacie prasowym Jenny Jiao (autorka badania i adiunkt marketingu w Binghamton University School of Management). Związek między pieniędzmi a szczęściem jest złożony. Niektóre badania wykazują, że posiadanie większej ilości pieniędzy wiąże się z większym poczuciem dobrobytu i spełnienia – pieniądze zapewniają większe bezpieczeństwo przed nieznanym, więcej możliwości oraz większe poczucie kontroli nad naszym życiem. Jednak inne badania stwierdzają, że po przekroczeniu pewnego poziomu dochodów, pieniądze w niewielkim stopniu zwiększają szczęście. Ten pozorny konflikt pojawia się, ponieważ ludzie bardzo różnią się pod względem tego, na czym im zależy i jak wydają swoje pieniądze.
Fot. VisualCapitalist.com
Obserwacje na poziomie regionalnym i krajowym
The World Happiness Report jest publikacją Sustainable Development Solutions Network, zasilaną danymi Gallup World Poll. Raport jest wspierany przez The Ernesto Illy Foundation, illycaffè, Davines Group, największą markę lodów Wall’s firmy Unilever, The Blue Chip Foundation, The William, Jeff, and Jennifer Gross Family Foundation, The Happier Way Foundation oraz The Regenerative Society Foundation. World Happiness Report został napisany przez grupę niezależnych ekspertów działających we własnym imieniu. Wszelkie poglądy wyrażone w raporcie niekoniecznie odzwierciedlają poglądy jakiejkolwiek organizacji, agencji lub programu Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Chociaż wiele krajów podąża za oczywistym trendem (więcej bogactwa = więcej szczęścia), istnieją niuanse i wyjątki warte zbadania.
- W Ameryce Łacińskiej ludzie deklarują większe szczęście niż wynikałoby to z trendu między bogactwem a szczęściem.
- Wiele narodów na Bliskim Wschodzie odnotowuje nieco mniejsze szczęście niż wynikałoby to z poziomu bogactwa.
- Polityczne zawirowania, kryzys gospodarczy i niszcząca eksplozja w Bejrucie sprawiły, że Liban uzyskał znacznie gorsze wyniki niż można by się spodziewać. W ciągu ostatniej dekady wynik tego kraju spadł o prawie dwa pełne punkty.
- Hongkong od lat obserwuje spadek wyniku szczęścia. Nierówności, protesty, niestabilność, a teraz epidemie COVID-19 sprawiły, że region ten znalazł się w niezwykłej strefie na wykresie: bogaty i nieszczęśliwy.
2010 rok: pieniądze nie dają szczęścia po 75 000 dolarów
W 2010 r. psycholog Daniel Kahneman i ekonomista Angus Deaton podjęli badania mające na celu sprawdzenie, czy pieniądze odgrywają rolę w dwóch aspektach życia emocjonalnego ludzi: po pierwsze, jakość życia codziennego, radość, stres, smutek, gniew i uczucie, które czynią nasze życie przyjemnym lub nieprzyjemnym; po drugie, ocena życia – myśli, które ludzie mają, kiedy myślą o swoim życiu. Badanie wykazało, że pieniądze mają wpływ na to, jak ludzie oceniają swoje życie, kiedy o nim myślą; że ludzie z większą ilością pieniędzy czują się lepiej w swoim życiu. Jednakże zgodnie z oczekiwaniami, dobrostan emocjonalny wzrastał wraz z dochodami, ale tylko do rocznej pensji w wysokości 75 000 dolarów. Po przekroczeniu tego progu ludzie nie byli szczęśliwsi.
Niektóre obserwacje zostały usunięte, aby wyeliminować prawdopodobne błędy w raportach o dochodach. GHWBI prosi osoby o podanie miesięcznego dochodu rodziny w 11 kategoriach. Trzy najniższe kategorie – 0, <$60, i $60-$499 – nie mogą być traktowane jako poważne szacunki dochodu gospodarstwa domowego. Usunęliśmy te trzy kategorie (w sumie 14 425 obserwacji z 709 183), jak również tych respondentów, dla których brakuje dochodu (172 677 obserwacji). Następnie regresowaliśmy dochód logarytmiczny na wskaźniki okręgu kongresowego, w którym mieszkał respondent, kategorie edukacyjne, płeć, wiek, kwadrat wieku, kategorie rasowe, kategorie stanu cywilnego i wzrost. W ten sposób przewidujemy log każdego dochodu jednostki przez średnią log dochodów w jej okręgu kongresowym, zmodyfikowaną przez cechy osobiste. Ta regresja wyjaśnia 37% wariancji, z błędem średniokwadratowym (RMSE) 0,67852. Aby wyeliminować wartości skrajne i niewiarygodne raporty o dochodach, odrzuciliśmy obserwacje, w których wartość bezwzględna różnicy między dochodem logarytmicznym a jego przewidywaniem przekraczała 2,5-krotność RMSE. W wyniku tego przycięcia straciliśmy 14 510 obserwacji z 450 417, czyli 3,22%. W sumie straciliśmy 28,4% oryginalnej próby. Dla porównania, US Census Bureau imputowało dochód dla 27,5% gospodarstw domowych w fali 2008 American Community Survey. W celu sprawdzenia, czy nasze wyłączenia nie zniekształcają systematycznie szacunków dochodu w porównaniu z procedurami Census Bureau, porównaliśmy średnią logarytmu dochodu w każdym okręgu kongresowym z GHWBI z logarytmem mediany dochodu z ACS. Jeśli dochód jest w przybliżeniu lognormalny, to powinny one być bliskie. Korelacja wyniosła 0,961, przy czym szacunki GHWBI były o około 6% niższe, co prawdopodobnie można przypisać temu, że dane GHWBI obejmują zarówno rok 2008, jak i 2009.
2021 rok: pieniądze poprawiają samopoczucie nawet po 80 000 dolarów
Track Your Happiness to aplikacja, która bada, co sprawia, że warto żyć. Jak podaje Bloomberg, Killingsworth (senior fellow w University of Pennsylvania’s Wharton School) stworzył aplikację mniej więcej w tym samym czasie, gdy Kahneman i Deaton prowadzili badania do studium z 2010 roku. Sens polega na tym, że użytkownik mówi aplikacji, co czuje w ciągu miesiąca, przyczyniając się w ten sposób do eksperymentu naukowego Killingswortha, ale także pomagając użytkownikowi dowiedzieć się, jakie czynniki są związane z jego większym szczęściem. Najwięksi myśliciele na świecie zawsze zgadzali się, że szczęście jest podstawowym celem życia, ale „ogromne ulepszenia w życiu człowieka – większe domy, potężniejsza technologia, lepsza opieka medyczna – osiągnęły tylko skromną poprawę szczęścia”. Wniosek z badań Killingswortha został opublikowany w Proceedings of the National Academy of Sciences – badanie wykazało, że podobnie jak badania z 2010 roku, zarówno satysfakcja z życia, jak i doświadczany dobrostan wzrastają wraz z dochodami. Jednak w odróżnieniu od badań z 2010 roku, samopoczucie wzrastało równie gwałtownie po przekroczeniu rocznego dochodu w wysokości 80 000 dolarów, jak i poniżej tej kwoty: „wyższe dochody mogą nadal potencjalnie poprawiać codzienne samopoczucie ludzi, a nie osiągnęły już plateau dla wielu ludzi w bogatych krajach”.
Mam nadzieję, że z czasem, dzięki śledzeniu chwilowego szczęścia ludzi i ich doświadczeń w życiu codziennym, będziemy w stanie odkryć wiele ważnych przyczyn szczęścia. I że w końcu naukowe zrozumienie szczęścia pomoże nam stworzyć przyszłość, która będzie nie tylko bogatsza i zdrowsza, ale także szczęśliwsza.
2022 rok: Redystrybucja bogactwa promuje szczęście
Ile szczęścia można by zyskać, gdyby bogactwo świata było rozdzielane bardziej równo? Pomimo dziesięcioleci badań nad związkiem między pieniędzmi a szczęściem, w żadnym z eksperymentów nie określono tego efektu dla ludzi z całego światowego spektrum ekonomicznego. Oszacowaliśmy całkowity przyrost szczęścia wygenerowany, gdy para zamożnych darczyńców redystrybuowała 2 miliony dolarów ze swojego majątku w postaci transferów pieniężnych o wartości 10 000 dolarów dla 200 osób. Nasze wstępnie zarejestrowane analizy oferują dowody przyczynowe, że transfery pieniężne znacząco zwiększają szczęście wśród zróżnicowanych ekonomicznie osób na całym świecie. Odbiorcy w krajach o niższych dochodach wykazywali trzykrotnie większy przyrost szczęścia niż osoby w krajach o wyższych dochodach. Mimo to gotówka zapewniała wykrywalne korzyści dla osób o dochodach gospodarstw domowych do 123 000 USD.
Źródła:
https://psychology.unl.edu/can-money-buy-happiness
https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2211123119
Fot. nagłówka: vidzhome.com
O autorze
Studentka administracji na Uniwersytecie Warszawskim. Stara się wydłużyć dobę do 48 godzin. Entuzjastka picia kawy. Interesuje się prawem rynków kapitałowych oraz nowymi technologiami. W wolnym czasie robi zdjęcia oraz organizuje city breaks.