Zimą przeważnie spędzamy więcej czasu w domach niż na zewnątrz. Przyczyniają się do tego między innymi panujący chłód oraz krótkie dni. W tym czasie jest też sporo wolnych chwil, które można swobodnie poświęcić na lekturę. Ciepły koc, ulubiona herbata oraz książka z pewnością rozweselą ponure zimowe wieczory. Jeśli wciąż brakuje wam pomysłów na to, co przeczytać o tej porze roku, koniecznie sięgnijcie po Psa Baskerville’ów autorstwa Arthura Conana Doyle’a.
Problematyka i fabuła powieści
Powieść liczy 221 stron i jest podzielona na piętnaście rozdziałów. Większość opisanych w niej wydarzeń rozgrywa się w Devonshire. Miejscowość znajduje się z dala od miasta i jest bardzo malowniczym miejscem. Piękne otoczenie przyrody przyćmiewa jednak mroczna aura. Akcja toczy się jesienią, kiedy rozległe wrzosowisko spowija mgła, a rozciągające się za nim bagna stają się wyjątkowo grząskie za sprawą obfitych deszczy. Ponadto okoliczni mieszkańcy słyszą nocą tajemnicze odgłosy przypominające wycie psa. Na skraju wrzosowiska znajduje się posiadłość rodziny Baskerville. Dwór Baskerville Hall zdecydowanie nie należy do miłych miejsc. Jego wnętrze, urządzone w staroświeckim stylu, jest oświetlane przez kilka niedużych lamp, które wprowadzają półmrok. Dokoła starego holu biegnie galeria rodzinnych portretów, otoczona balustradą. Na piętro prowadzą podwójne schody wychodzące na dwa długie korytarze. Najbardziej posępnym pomieszczeniem jest natomiast jadalnia:
Był to długi pokój ze schodkiem oddzielającym podwyższenie, gdzie rodzina zasiadała oddzielona od dolnej części, przeznaczonej dla osób niższego stanu. W jednym końcu znajdował się balkon dla grajków. Czarne belki nad naszymi głowami łączyły ściany, a nad nimi widoczny był sczerniały od dymu sufit. Podczas dawnych bankietów, gdy rzędy zapalonych latarni oświetlały pomieszczenie, mogły je rozweselić wspomagane barwami strojów i wesołością gości. Teraz jednakże, kiedy dwóch dżentelmenów ubranych na czarno siedziało w małym kręgu światła rzucanego przez lampę z abażurem, głos sam się ściszał i panował nader poważny nastrój.
Powieść skupia się na śledztwie i wszystkie opisane wątki bezpośrednio się z nim łączą. W swoim dziele Doyle wykorzystuje narrację linearno-powrotną, charakterystyczną dla klasycznego kryminału. Sherlock Holmes, z pomocą swojego przyjaciela doktora Watsona, bada okoliczności nagłej śmierci sir Charlesa Baskerville’a. O pomoc w rozwikłaniu zagadki prosi go człowiek będący przyjacielem i zarazem lekarzem zmarłego. Sprawa od początku rysuje się bardzo tajemniczo, gdyż wydaje się nawiązywać do rodzinnej legendy Baskerville’ów, głoszącej jakoby nad jej członkami wisiała okrutna klątwa. Wiele osób upatruje się przyczyn tragedii w siłach nadprzyrodzonych, a niedawno przybyły do Anglii spadkobierca starego baroneta zaczyna obawiać się o swoje bezpieczeństwo.
Sherlock Holmes i doktor Watson
Narratorem powieści jest doktor Watson, jednak to nie on odpowiada za śledztwo. Pomimo iż mężczyzna w znacznym stopniu przyczynia się do rozwikłania zagadki, pozostaje jedynie pomocnikiem oraz wiernym przyjacielem uzdolnionego Sherlocka Holmesa. Ten z kolei przez większość czasu pozostaje w ukryciu i dopiero pod koniec historii dowiadujemy się o stopniu jego zaangażowania w całą sprawę. Sherlock Holmes jest postacią na tyle interesującą, że zyskał światową rozpoznawalność. Ten samozwańczy detektyw pierwszy raz pojawia się w Studium w szkarłacie tego samego autora, gdzie pomaga policji rozwiązać zagadkę śmierci pewnego amerykańskiego gentlemana. Z kolei Pies Baskerville’ów to trzecia z czterech powieści z udziałem znanego bohatera. Doyle napisał również 56 krótkich opowiadań opisujących przygody londyńczyka.
Holmes to wysoki, szczupły mężczyzna o pociągłej twarzy z haczykowatym nosem. Na co dzień ubiera się elegancko, chociaż czasami jego praca wymusza na nim przebranie. W Studium w szkarłacie najczęściej przedstawiany jest z fajką, natomiast w Psie Baskerville’ów częściej sięga po papierosy. Detektyw-amator od czasu do czasu lubi też wypić coś mocniejszego, jednak zdecydowanie bardziej od alkoholu upodobał sobie kokainę. O słabości bohatera do narkotyku dowiadujemy się w Znaku Czterech – drugiej z powieści opisujących jego przeżycia. Nic więc dziwnego, że jest opisywany jako pobudliwy, intensywny i arogancki. Mimo nałogów i chaotycznego sposobu bycia jawi się również jako człowiek niezwykle inteligentny. Do każdej sprawy podchodzi z należytą skrupulatnością, a metodą dedukcji jest w stanie wywnioskować niemal wszystko.
Wrażenia z lektury
W swojej powieści autor miesza fakty z przesądami oraz opisuje wydarzenia, które nie łatwo wyjaśnić w racjonalny sposób. Umiejscowienie akcji w mrocznej scenerii również nie jest przypadkowe, ponieważ wprowadza czytelnika w odpowiedni nastrój i pomaga zbudować napięcie, które jest kluczowe dla podtrzymania jego uwagi. Pies Baskerville’ów stanowi doskonałą lekturę na długie zimowe wieczory. Dzieło Arthura Conana Doyle’a to klasyka literatury kryminalnej, która z pewnością przypadnie do gustu miłośnikom zagadek i tajemnic. Jeśli jeszcze jej nie czytaliście, zima to idealny czas, by nadrobić zaległości.
Fot. nagłówka: Maria Stanisławska/ Gazeta Kongresy
O autorze
Studiuję twórcze pisanie i edytorstwo na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Uwielbiam sztukę filmową, literaturę oraz długie spacery 🙂