Jaki jest młody człowiek przedsiębiorczy?
Na to pytanie próbowali odpowiedzieć uczestnicy konferencji „EduGospodarka Mosty między Wiedzą a rynkiem”, zorganizowanej w gmachu Sejmu RP 4.03.2025 r. . Organizatorką wydarzenia została wicemarszałek Monika Wielichowska we współpracy z Fundacją Bridges. Wśród zaproszonych gości znaleźli się eksperci ze świata nauki, ale także przedstawcie struktur rządowych:
- Wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska
- Wiceminister Edukacji Katarzyna Lubnauer
- Wiceminister Rozwoju i Technologii Michał Jaros
- Poseł na Sejm RP Jolanta Niezgodzka
- Poseł na Sejm RP Joanna Frydrych
- Dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych dr Tomasz Gajderowicz
- Prezes Warszawskiego Instytutu Bankowości Waldemar Zbytek
- Rektor Szkoły Głównej Handlowej dr hab . Krzysztof Kozłowski
- Prezeska Fundacji Bridges Vivien Rydz
Podjęli się oni dyskusji na temat tego, jak przygotować młodych do zmieniającego się rynku pracy.
Sprawczość w edukacji
Nie bez powodu gośćmi konferencji byli przedstawiciele świata nauki. Prorektor ds. dydaktyki i studentów dr hab. Krzysztof Kozłowski i dr Waldemar Zbytek przedstawili swoje spostrzeżenia w związku z promowaniem przedsiębiorczości w trakcie nauki na różnych poziomach edukacji. Doszli oni do wniosku, że znaczącą rolę odgrywają w tym procesie nauczyciele. Barierą okazują się braki odpowiednich materiałów dydaktycznych oraz niedostateczne przygotowanie nauczycieli do prowadzenia zajęć z zakresu finansów osobistych.
Wiele szkół boryka się z problemem niejasno określonych wytycznych dotyczących tego, jak skutecznie przekazywać wiedzę o zarządzaniu budżetem domowym czy inwestowaniu. Mówcy postulują, że to stałe doszkalanie kadry dydaktycznej jest kluczem do rozwinięcia potencjału młodych ludzi, nie tylko w dziedzinie nauk ekonomicznych.
Zdaniem obecnej na konferencji Katarzyny Lubnauer, wiceminister edukacji, odpowiedzią na to ma być wypracowanie zmian w kształceniu ogólnym w związku z wprowadzeniem tzw. „profilu absolwenta”. Ma on m.in. uwzględniać rozwój kompetencji cyfrowych (w tym korzystanie ze sztucznej inteligencji) i pomagać uczniom w świadomym wyborze ścieżki zawodowej, zgodnie z dynamicznie zmieniającym się rynkiem. Ponadto ma to być początek budowy nowego programu nauczania na miarę XXI wieku, który stara się już od najmłodszych lat rozwijać umiejętności miękkie (np. krytyczne myślenie, praca zespołowa, kreatywność), a także przekazywać kompetencje potrzebne w życiu codziennym (np. skuteczna komunikacja, przedsiębiorczość, umiejętności analityczne).
Jednak nadal fundamentalnym wyzwaniem jest to, jak skutecznie połączyć teorię z praktyką. Uczestnicy konferencji zgodnie stwierdzili, że najlepsze efekty uzyskuje się poprzez stworzenie merytorycznych podstaw, a następnie zachęcanie uczniów czy studentów do sprawdzania swoich umiejętności w praktyce. K. Kozłowski podkreślił, że szczególnie angażuje się w takie inicjatywy Akademia Młodego Ekonomisty. Program SGH łączy teorię z praktyką, przygotowując uczniów do lepszego rozumienia ekonomii i finansów. Zajęcia prowadzone przez ekspertów łączą elementy wykładowe z warsztatami, dzięki czemu uczestnicy mogą od razu stosować zdobytą wiedzę w praktycznych zadaniach i case studies.
Dodatkowym atutem programu jest edukacja rodziców. Organizowane dla nich spotkania pozwalają lepiej zrozumieć tematy związane z gospodarką i finansami, co sprzyja wspólnemu rozwijaniu kompetencji ekonomicznych w rodzinie. Dzięki temu program nie tylko wspiera młodych uczestników, ale także buduje świadomość ekonomiczną w szerszym kontekście.
Zmiana podejścia do nauki
Na konferencji poruszony został także temat edukacji finansowej, w tym planowania budżetu domowego, wydatków, a także tego, jak skutecznie inwestować. Uczestnicy konferencji podkreślili szczególnie niski poziom wiedzy w stosunku do deklarowanego na temat funkcjonowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i systemu emerytalnego.
Młodzi mają niską świadomość tego, jak obecna sytuacja społeczno-gospodarcza wpływa na budżet nie tylko państwa, ale także obywateli. Podkreślone zostało to, że w związku ze zmianami preferowanego modelu rodziny na 2+1 i zagrożeniem związanym ze starzeniem się społeczeństwa, zaangażowanie młodych w procesy ekonomiczne jest niezwykle istotne.
W celu podniesienia efektywności transformacji gospodarki niezbędnym warunkiem jest przygotowanie społeczeństwa do nowych zachowań, które rozumie mechanizmy współczesnych tendencji procesu rozwoju społeczno-gospodarczego i kulturowego. Dlatego obok dbałości o podniesienie poziomu edukacyjnego społeczeństwa w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej, czy zarządzania różnego typu podmiotami gospodarczymi, kluczowe jest budowanie świadomości ekonomicznej od najmłodszych lat.
Inwestowanie nie tylko dla znawców giełdy
Doktor Tomasz Gajderowicz poruszył także kwestie związane z nauką inwestowania, która w Polsce, w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi, nie może opierać się na porażkach i nieudanych inwestycjach. Dodatkowo podkreślił, że jest to błędne podejście biorąc pod uwagę wszystkie prawne regulacje chroniące młodych działaczy rynkowych. Konsekwencją zmiany podejścia będzie to, że w przyszłości Europa znacznie wyprzedzać USA pod względem ruchu giełdowego.
Jednak zdaniem eksperta nie będzie to możliwe bez:
- umocnienia rynku kapitałowego
- tworzenia otoczenia ekonomicznego otwartego na porażki (uczyć przedsiębiorców, jak skutecznie „wychodzić z inwestycji”)
- chęci do podejmowania ryzyka.
Porażki uczą realistycznej oceny ryzyka, pomagają zrozumieć mechanizmy rynku i eliminować emocjonalne decyzje. Dzięki nim inwestorzy stają się bardziej zdyscyplinowani, ostrożniejsi i skuteczniejsi. Każda strata może być cenną lekcją, jeśli prowadzi do poprawy strategii i bardziej przemyślanych decyzji w przyszłości. Niestety, w polskim systemie edukacji przyzwyczajeni jesteśmy do karania za porażki.
Podsumowanie
Konferencja wykazała, że kluczem do sukcesu młodych przedsiębiorców jest edukacja dostosowana do dynamicznych zmian rynkowych, a jej skuteczność zależy od współpracy sektora edukacyjnego, administracji i biznesu. Musimy pamiętać, że edukacja to przywilej, który ma rozwinąć nasz potencjał na lata.
Fot. nagłówka: Anna Strzyżak/ Kancelaria Sejmu
O autorze
Studentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pasjonatka historii Polski XIX wieku i czasów napoleońskich. Prywatnie wielbicielka literatury pięknej, a także działaczka społeczna. Ulubione tematy to polityka krajowa i międzynarodowa. Naukowo interesuje się komunikowaniem politycznym.