Temat praworządności polskiego systemu sądownictwa i jego reforma to kwestie wielokrotnie podejmowane w budynku sejmu i mediach publicznych. Budzą liczne kontrowersje, jednak młode pokolenie nie boi się trudnych tematów i chce działać na rzecz budowania systemu wiernego zasadom demokracji. Parlament Młodych Rzeczypospolitej Polskiej VII kadencji na II posiedzeniu w Europejskim Centrum Solidarności obradował pod hasłem „Prawo patrzy w dal, a nie wstecz”. Podjęto dyskusję nad projektami ustaw zaproponowanymi przez parlamentarzystów.
To, czego nie dostrzega władza, spostrzeże młode pokolenie
Tak, jak stwierdził Miłosz Kozikowski (marszałek Parlamentu Młodych RP): „Gromadzimy się tutaj, żeby zaprojektować od nowa system wymiaru sprawiedliwości, żeby zająć się praworządnością i by zbudować wspólnie jako zjednoczona tkanka społeczna Parlamentu Młodych coś nowego, co będzie działo”. Parlamentarzyści apelowali o usprawnienie procesów prawotwórczych i zmianę hierarchii aktów prawnych. Pojawiła się także refleksja na temat społecznej odpowiedzialności sędziów, adwokatów i pracowników prokuratury, którzy „przedstawili interes polityczny i prywatny nad dobro państwa i obywateli”. Nie brakowało także odniesień do systemu edukacji. Marszałek, Dominik Majcher, poruszył temat nauki postaw obywatelskich. Już na etapie tzw. socjalizacji pierwotnej Polacy powinni uczyć się o swoich prawach i obowiązkach, również poprzez proste informowanie obywateli o zmianach prawnych, które przecież ich dotyczą. Dbanie o to, aby sądy były przyjazne obywatelom i orzekały zgodnie z literą prawa polskiego, jak i międzynarodowego, to także hasło, które wybrzmiało w czasie oficjalnych przemówień.
Pani Marszałek, Teresa Medlakowska, przywołała także aspekt problemu funkcjonowania placówek zajmujących się resocjalizacją młodzieży i apelowała o podjęcie ustawodawstwa poprawiającego ich funkcjonowanie (szczególnie o równy dostęp do edukacji i pomoc psychologiczną). Zwrócono uwagę na fakt, że efektywność ośrodków wychowawczych wciąż pozostaje niska, ponieważ młodzi, pozbawieni nadziei na lepszą przyszłość, powracają do patologicznych i kryminalnych środowisk.
Projekty uchwał – na co uwagę zwrócili młodzi i jakie rozwiązanie problemów zaproponowali publiczności
Komisje Parlamentu Młodych przygotowały aż trzynaście projektów uchwał, na drugim już w tym roku posiedzeniu organizacji:
- o podstawowych zasadach reformy wymiaru sprawiedliwości,
- w sprawie usprawnienia pracy sądów, wzmocnienia ich transparentności i niezależności oraz zacieśnienia współpracy sądów na arenie międzynarodowej,
- w sprawie przywrócenia niezależności wymiaru sprawiedliwości,
- w sprawie utworzenia Centrum Pomocy Alimentacyjnej,
- w sprawie przestrzegania praw człowieka w Polsce i na świecie,
- o więziennictwie i resocjalizacji,
- o ochronie ofiar przemocy seksualnej w procesach sądowych,
- w sprawie cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości oraz uregulowania technologii cyfrowej,
- w sprawie zmian funkcjonowania prokuratury,
- o sanacji polskiego sądownictwa,
- w sprawie uzdrowienia wymiaru sprawiedliwości,
- o wprowadzeniu zmian w polityce karnej i penitencjarnej,
- w sprawie zmian w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
O dalszych losach projektów możecie dowiedzieć się śledząc oficjalną stronę Parlamentu Młodych: https://www.facebook.com/parlamentmlodychrp?locale=pl_PL
Nie zabrakło także gości honorowych
Ciekawe pomysły, o których mogliśmy usłyszeć w trakcie posiedzenia – Centrum Pomocy Alimentacyjnej
Młodzi przedstawili swój pomysł w odpowiedzi na narastający problem niewypłacania świadczeń alimentacyjnych. W Polsce dług alimentacyjny wynosi prawie 40 mld zł! W tym celu parlamentarzyści chcą powołać specjalną instytucję, działającą na rzecz przestrzegania zapisów Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Owe Centrum ma pełnić rolę doradczo-pomocową. Jednak to nie wszystko! Aktywne wsparcie procesów o egzekucję alimentów i działalność edukacyjna w celu szerzenia świadomości obywateli o ich prawach, to tylko część kompetencji nowego organu. Uchwała ma usprawnić działania sądów, ale także pomóc poszkodowanym rodzinom w polepszeniu sytuacji materialnej. Walka o dobrobyt najmłodszych i ich prawidłowy rozwój psychiczny i fizyczny, to temat godny uwagi.
O sanacji polskiego sądownictwa
Uchwała powstała w celu zwiększania działań na rzecz cyfryzacji polskiego sądownictwa i wykorzystania sztucznej inteligencji, aby skrócić postępowania sądowe. Zwrócono także uwagę na potrzebę zachęcenia obywateli do pełnienia funkcji ławników, których brakuje w wielu placówkach sądowych. W oparciu o nowoczesne technologie wykorzystywane w innych krajach Unii Europejskiej, proponowane są takie rozwiązania jak: digitalizacja pism procesowych, akt sprawy, wykorzystywanie SI do tworzenia protokołów czy automatyczne sporządzanie uzasadnień, podlegających kontroli sędziego.
O ochronie ofiar przemocy seksualnej w procesach sądowych
Działacze parlamentu młodych apelują o zmianę brzmienia Art. 197 Kodeksu Karnego, a także o uwzględnienie w polskim prawie przepisów tzw. Konwencji Stambulskiej (Konwencji o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej). Wszystko po to, aby ofiary przestępstw na tle seksualnym mogły zaufać polskiemu wymiarowi sprawiedliwości i stanąć w obronie swoich praw. Uchwała jest odpowiedzią na odrzucanie przez polskie sądy spraw o gwałty. Ograniczenie kontaktu ofiary i oskarżonego ma ułatwić proces zbierania wystarczającej ilości materiału dowodowego do prawomocnego wyroku. Ponadto parlament apeluje o zapewnienie dostępu do nieodpłatnej pomocy psychologicznej osobom zgłaszającym sprawy dotyczące przemocy fizycznej, seksualnej, psychicznej, ekonomicznej.
Posiedzenie zakończyło się ogromnym sukcesem. W bloku głosowań odrzucono bowiem tylko jeden projekt uchwały.
Fot. nagłówka: Jakub Soja
O autorze
Studentka dziennikarstwa na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pasjonatka historii Polski XIX wieku i czasów napoleońskich. Prywatnie wielbicielka literatury pięknej, a także działaczka społeczna. Ulubione tematy to polityka krajowa i międzynarodowa.