Uwielbiała zabawę, mężczyzn, kobiety, alkohol i pieniądze. Istotnym elementem jej twórczości była autokreacja. Swoją karierę zbudowała na kłamstwie. Malowane przez nią portrety przedstawiały głównie społeczne oraz kulturalne elity. Zarówno jej życie prywatne jak i zawodowe niosły znamię dekadentyzmu. Jest uznawana za jedną z najważniejszych przedstawicielek nurtu art déco.
Wczesne lata
Tamara najprawdopodobniej urodziła się w 1898 roku w Moskwie. W późniejszym czasie sfałszowała swoją metrykę i za miejsce urodzenia podawała Warszawę. Choć nazywana jest obywatelką świata, przez całe życie utożsamiała się jako Polka. Ojciec był zamożnym rosyjskim Żydem, a matka pochodziła z zamożnej polskiej rodziny. Wychowywana była przez matkę i dziadków Deklerów w Warszawie. Jej rodzina należała do elity kulturalnej.
W domu Łempickiej bywali Ignacy Jan Paderewski oraz Artur Rubinstein. Po pewnym czasie wyjechała do Moskwy, a tuż przed pierwszą wojną światową przeprowadziła się do Petersburga. W ciągu dnia uczęszczała na kurs rysunku w Akademi Sztuk Pięknych, a nocami prowadziła intensywne życie towarzyskie. Symulowane przez nią w młodości choroby stanowiły pretekst do częstych wizyt we Włoszech, które ukształtowały jej artystycznego ducha.
W 1916 roku poślubiła swojego pierwszego męża, prawnika i bon vivanta Tadeusza Łempickiego. Zapoznała się z nim na jednym z balów petersburskich elit. Po niedługim czasie na świat przyszła jej jedyna córka Maria Krystyna, nazywana Kizette. Podczas rewolucji październikowej Tadeusz został aresztowany. Gdy wyszedł z więzienia wyjechali do Danii. Następnie udali się do Paryża.
Autokreacja
Gdy w 1918 roku trafili do stolicy Francji, zastali tam rosyjskich uciekinierów opłakujących przeszłość. Nie było już zabaw, alkoholu i luksusu. Tadeusz był w nie najlepszym stanie psychicznym, nie mógł podjąć się jakiejkolwiek pracy. Trudna sytuacja finansowa zmusiła Tamarę do sprzedaży swojego ukochanego szmaragdowego pierścionka.
Laura Claridge w książce „Tamara Łempicka: między art déco a dekadencją” napisała:
„Nie była tak naiwna, by sądzić, że sam talent zapewni jej uznanie. Cechowała ją jednak fatalna potrzeba panowania nad swym losem i skłonność do odrzucania pomocy tych, którzy mogli przysłużyć się jej karierze.”
W celu zdobycia środków na życie Tamara zaczęła malować. Miała dwóch nauczycieli. Paryskie arystokratki zamawiały u niej obrazy naturalnej wielkości. Łączyła tradycję akademicką, klasyczne formy sztuki z malarstwem nowoczesnym. Jej prace zbudowane są z uproszczonych brył komponowanych w ramach porządku klasycznego. Z niezwykłą precyzją wykańczała każdy element obrazu. Stosowała czyste i żywe barwy. Formy postaci, które malowała były zniekształcone, co sprawiało, że się wyróżniała. Wraz z rozkwitem art déco jej kariera zaczęła błyskawicznie się rozwijać.
Wypracowany przez nią styl przyciągał burżuazję. Dzięki temu udało jej się szybko osiągnąć sukces finansowy. Krytycy sztuki nie byli nastawieni przychylnie do jej twórczości, mimo to się sprzedawała. Zarzucano jej homoerotyczny charakter aktów. To przysporzyło jej jednak popularności. Wystawiała swoje dzieła na salonach we Francji i w Polsce.
Autoportret z 1929 roku uznaje się za symboliczny obraz wyemancypowanego wizerunku kobiety lat 20 XX wieku. Dziennikarz „La Pologne” pisał, że: „modelki Tamary de Łempickiej to kobiety nowoczesne. Nie znają hipokryzji i wstydu w kategoriach moralności burżuazyjnej. Są opalone i ogorzałe od wiatru, a ich ciała sprężyste jak ciała Amazonek.”
Jej styl życia był daleki od ówcześnie przyjętych norm społecznych. Nie skrywała prowadzonych przez siebie romansów zarówno z mężczyznami, jak i z kobietami. W ten sposób tworzyła swój wizerunek. Miała być wolna, niezależna i bogata. Kobieta, która może i ma wszystko. Tadeusz nie był w stanie żyć w ten sposób. W 1927 roku wzięli rozwód. Tamara bywała w Polsce, do której powrócił były mąż, chciała znów z nim być. On ponownie się ożenił, tym razem z córką właściciela największej w Polsce fabryki farmaceutycznej.
Łempicka po rozwodzie mówiła:
„Żyję na marginesie społeczeństwa,
a normy społeczne nie odnoszą się do tych z marginesu.”
Nowa relacja
W 1933 roku wyszła za barona Raoula Kuffnera dziedzica imperium browarniczego i majątku ziemskiego w Austro-Węgrzech. Imponował jej manierami, wiedzą o sztuce i zamożnością. Po ślubie nie malowała już swoich kochanków i kochanek. Malowała ludzi biednych, starców i zakonnice. Nie chciała ponownie stracić wszystkiego, więc wraz mężem musieli uciekać przed Hitlerem do Stanów Zjednoczonych.
Moda na jej sztukę w Europie minęła. Prasa amerykańska nie traktowała jej poważnie. Nazywano ją „soft porno”. Próbowała zaadaptować się do nowych nurtów w malarstwie, niestety bezskutecznie. Baron zmarł w 1962 roku. Na starość Tamara przeniosła się do Meksyku, gdzie spędziła ostatnie dni swojego życia. Zmarła podczas kopiowania portretu „Pięknej Rafaeli” 18 maja 1980 roku. Zgodnie z jej życzeniem, prochy zostały rozrzucone z helikoptera nad wulkanem El Popo.
Dzieła Łempickiej obecnie
Dzieła Łempickiej są najdrożej sprzedającymi się dziełami polskich artystów. W 2021 roku jej obraz „Portrait De Mademoiselle Poum Rachou” okazał się być jednym z najlepiej sprzedanych obrazów namalowanych przez kobiety w owym roku. Wylicytowano go w domu aukcyjnym Sotheby’s za 7 847 400 dolarów. Najdroższym natomiast wylicytowanym obrazem malarki jest „Portret Marjorie Ferry” wylicytowany w Londyńskim domu aukcyjnym Christie’s za 16 380 000 funtów.
Od 09.09.2022 do 12.03.2023 w Muzeum Narodowym w Krakowie można oglądać dzieła tej wybitnej artystki. Wśród nich znajdują się „Piękna Rafaela”, „Matka przełożona”, „Dziewczyna w rękawiczkach” „Niedokończony mężczyzna” – Tadeusz Łempicki, portrety Kizette, abstrakcje z czasów, gdy Tamara żyła w Nowym Jorku oraz wiele innych. Dodatkowo na wystawie prezentowane są również fotografie, których bohaterką jest sama artystka. Wykonywane były na jej zlecenie przez wybitnych fotografów mody.
O autorze
Uczennica wrocławskiego liceum o profilu mat-fiz-inf. Uwielbia podróże i czas spędzony na łonie natury. Interesuje się finansami, ekonomią i biznesem. W wolnym czasie tańczy salsę, gra na fortepianie i uprawia yogę.