Gala nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, popularnie nazywanych Oscarami, jest z pewnością najważniejszą galą nagród filmowych w ciągu roku i z pewnością najważniejszym świętem światowego kina. Niestety rocznie przyznaje się jedynie 23 nagrody w 23 kategoriach, już po raz 94. We wtorek, 8 lutego o 14:18 czasu polskiego, zostały ogłoszone nominacje do tegorocznej gali.
23 kategorie, żeby docenić
Światowa stolica kina – Hollywood – podzieliła swoje nagrody na 23 kategorie; w każdej z nich chcą nagrodzić tego, ich zdaniem, najlepszego w swojej dziedzinie. Nie nagradza się tylko tych, których widzimy na ekranie, ale także tych, dzięki którym możemy w ogóle ten film oglądać: autorów zdjęć, scenariusza, reżyserów czy montażystów. Każdy z nominowanych do tej wyjątkowej nagrody zna się na swoim fachu niezwykle dobrze, a poprzez tę nagrodę staje się w świecie kina wybitną jednostką.
Męska rola pierwszoplanowa
Jest to zdecydowanie jedna z kategorii, która budzą największe zainteresowanie, dlatego przedstawią ją jako pierwszą. Nominowani w niej zostali:
- Javier Bardem za film „Being the Ricardos”. Jest to jego czwarta nominacja do Oscarów i trzecia w tej kategorii. Był nominowany za główną rolę w „Zanim zapadnie noc” (2000) oraz „Biutiful” (2010). Wygrał Oscara za rolę drugoplanową w filmie „To nie jest kraj dla starych ludzi” (2007).
- Benedict Cumberbatch za film „Psie pazury”. Jest to jego druga nominacja w tej kategorii. Poprzednią nominację otrzymał za film „Gra Tajemnic” (2014).
- Andrew Garfield za film „Tick, tick…BOOM!”. Jest to jego druga nominacja w tej kategorii. Poprzednią nominację otrzymał za film „Przełęcz ocalonych” (2016).
- Will Smith za film „Król Ryszard”. Jest to jego czwarta nominacja do Oscarów i trzecia w tej kategorii. Jest również nominowany za Najlepszy Film w tym roku. Był nominowany za główną rolę w „Ali” (2001) oraz „W pogoni za szczęściem” (2006).
- Denzel Washington za film „Tragedia Makbeta”. Jest to jego dziesiąta nominacja do Oscarów i siódma w tej kategorii. Wygrał Oscara za rolę drugoplanową w filmie „Chwała” (1989) i za rolę główną w filmie „Dzień próby” (2001). Był nominowany za główną rolę w „Malcom X” (1992), „Huragan” (1999), „Lot” (2012), „Płoty” (2016), „Roman J. Israel, Esq” (2017) oraz za rolę drugoplanową w filmie „Krzyk wolności” (1987). Był również nominowany w kategorii Najlepszy Film za produkcję filmu „Płoty”.
Męska rola drugoplanowa
W tej kategorii zostało nominowanych również pięciu aktorów. Należą do nich:
- Ciarán Hinds za film „Belfast”. Jest to jego pierwsza nominacja.
- Troy Kotsur za film „CODA”. Jest to jego pierwsza nominacja.
- Jesse Plemons za film „Psie pazury”. Jest to jego pierwsza nominacja.
- J.K. Simmons za film „Being the Ricardos”. Jest to jego druga nominacja w tej kategorii. Wygrał Oscara za rolę drugoplanową za film „Whiplash” (2014).
- Kodi Smit-McPhee za film „Psie pazury”. Jest to jego pierwsza nominacja.
Żeńska rola pierwszoplanowa
Teraz chcemy zwrócić uwagę na najlepiej zagraną rolę żeńską. Nominowane do tej zaszczytnej kategorii zostały:
- Jessica Chastain za film „Oczy Tammy Faye”. Jest to jej trzecia nominacja do Oscarów i druga w tej kategorii. Była nominowana za główną rolę w „Wróg numer jeden” (2012) oraz za drugoplanową rolę w „Służące” (2012).
- Olivia Colman za film „Zagubiona córka”. Jest to jej trzecia nominacja do Oscarów i druga w tej kategorii. Była nominowana za główną rolę w filmie „Faworyta” (2018) oraz za drugoplanową rolę w zeszłym roku w filmie „Ojciec” (2020).
- Penélope Cruz za film „Matki równoległe”. Jest to jej czwarta nominacja do Oscarów i druga w tej kategorii. Była nominowana za główną rolę w filmie „Volver” (2006) oraz za drugoplanowe role w filmie „Vicky Christina Barcelona” (2008), za które wygrała nagrodę oraz za film „Dziewięć” (2009).
- Nicole Kidman za film „Being the Ricardos”. Jest to jej piąta nominacja do Oscarów i czwarta w tej kategorii. Była nominowana za główną rolę w film „Moulin Rouge” (2001), „Godziny” (2002), za którą wygrała nagrodę, „Między światami” (2010) oraz za drugoplanową rolę w filmie „Lion. Droga do domu” (2016).
- Kristen Stewart za film „Spencer”. Jest to jej pierwsza nominacja.
Żeńska rola drugoplanowa
Natomiast w kategorii aktorka w roli drugoplanowej zostały wyróżnione i nominowane:
- Jessie Buckley za film „Zagubiona córka”. Jest to jej pierwsza nominacja.
- Ariana DeBose za film „West Side Story”. Jest to jej pierwsza nominacja.
- Judi Dench za film „Belfast”. Jest to jej ósma nominacja do Oscarów i trzecia w tej kategorii. Była nominowana za rolę drugoplanową w filmie „Zakochany Szekspir” (1998), za którą wygrała tę nagrodę oraz w filmie „Czekolada” (2000). Wyróżniono ją także nominacji za żeńską rolę pierwszoplanową w filmach „Jej wysokość Pani Brown” (1997), „Iris” (2001), „Pani Henderson” (2005), „Notatki o skandalu” (2006) oraz „Tajemnica Filomeny” (2013).
- Kirsten Dunst za film „Psie pazury”. Jest to jej pierwsza nominacja.
- Aunjanue Ellis za film „Król Ryszard”. Jest to jej pierwsza nominacja.
Zdjęcia i polski akcent gali
W kategorii zdjęcia nominowano pięciu wybitnych operatorów:
- „Diuna” Greig Fraser
- „Zaułek koszmarów” Dan Laustsen
- „Psie pazury” Ari Wegner
- „Tragedia Makbera” Bruno Delbonnel
- „West Side Story” Janusz Kamiński
Ostatnia wymieniona nominacja stanowi jeden z dwóch polskich akcentów tegorocznej gali Oscarowej. Za zdjęcia do filmu Stevena Spielberga „West Side Story” nominowany do Oscara został polski operator, Janusz Kamiński.
Reżyseria
Za reżyserię została nominowana piątka doskonałych reżyserów:
- „Belfast” Kenneth Branagh. Jest to jego ósma nominacja do Oscarów i druga w tej kategorii. Został w tym roku nominowany również za najlepszy film oraz oryginalny scenariusz. Był nominowany za reżyserię oraz główną rolę męską w filmie „Henryk V” (1989), za krótkometrażowy film „Łabędzi śpiew” (1992), za scenariusz adaptowany do „Hamleta” (1996) oraz rolę drugoplanową w filmie „Mój tydzień z Marilyn” (2011).
- „Drive My Car” Ryusuke Hamaguchi. Jest to jego pierwsza nominacja. Został w tym roku również nominowany w kategorii za adaptowany scenariusz.
- „Licorice Pizza” Paul Thomas Anderson. Jest to jego jedenasta nominacja do Oscarów i trzecia w tej kategorii. Jest w tym roku nominowany również za najlepszy film oraz oryginalny scenariusz. Był wyróżniany nominacja za oryginalny scenariusz do filmu „Boogie nights” (1997) oraz „Magnolia” (1999), a także scenariusz adaptowany do filmu „Wada ukryta” (2014). Otrzymał nominacje również za reżyserię, najlepszy film i scenariusz adaptowany do filmu „Aż poleje się krew” (2007) oraz reżyserię i najlepszy film do dzieła „Nić widmo” (2017).
- „Psie pazury” Jane Campion. Jest to jej piąta nominacja do Oscarów i druga w tej kategorii. Jest w tym roku nominowana również w kategoriach za najlepszy film i scenariusz adaptowany. Była wyróżniona nominacją i wygrała Oscara za oryginalny scenariusz do filmu „Fortepian” (1993).
- „West Side Story” Steven Spielberg. Jest to jej dziewiętnasta nominacja do Oscarów i ósma w tej kategorii. W tym roku nominowano go również w kategorii za najlepszy film. Wygrał Oscara za reżyserię i najlepszy film do dzieła „Listy Schindlera” (1993) oraz reżyserię filmu „Szeregowiec Ryan” (1998). Otrzymał nominacje za reżyserię filmów „Bliskie spotkania trzeciego stopnia” (1977), „Poszukiwacze zaginionej arki” (1981), „E.T.” (1982), „Monachium” (2005) oraz „Lincoln” (2012). Wręczono mu nominacje za najlepszy film wobec dzieł „E.T.” (1982), „Kolor purpury” (1985), „Szeregowiec Ryan” (1998), „Monachium” (2005), „Listy z Iwo Jimy” (2006), „Czas wojny” (2011), „Lincoln” (2012), „Most szpiegów” (2015) and „Czwarta władza” (2017).
Montaż
Następujące osoby otrzymały nominację do nagrody Oscarowej za najlepszy montaż filmowy:
- „Nie patrz w górę” Hank Corwin
- „Diuna” Joe Walker
- „Król Ryszard” Pamela Martin
- „Psie pazury” Peter Sciberras
- „tick, tick…BOOM!” Myron Kerstein and Andrew Weisblum
Najlepszy Film międzynarodowy
W kategorii za najlepszy film międzynarodowy, czasami nazwanej także jako najlepszy film nie anglojęzyczny, zostały nominowane następujące produkcje:
- „Drive My Car” Japonia. Jest to czternasta nominacja dla Japonii w tej kategorii. Ostatnio nagrodę w tej kategorii Japończycy wygrali w 1955 roku za film „Samuraj”
- „Przeżyć” Dania. Jest to również czternasta nominacja dla Duńczyków w tej kategorii. Ostatni raz tę nagrody wygrali oni w 2016 roku za film „Pole minowe”.
- „To była ręka Boga” Włochy. Jest to dwudziesta dziewiąta nominacja dla Włochów w tej kategorii. Ostatni raz wygrali oni tę nagrodę w 2005 roku za film „Bestia w sercu”.
- „Lunana: A Yak in the Classroom” Butan. Jest to pierwsza w historii nominacja dla Butan.
- „Najgorsza osoba na świecie” Norwegia. Jest to szósta nominacja dla Norwegii. Ostatni raz wygrali oni nagrodę w tej kategorii w 2012 roku za film „Wyprawa Kon-Tiki”.
Muzyka: ścieżka dźwiękowa oraz piosenka
Na Oscara za oryginalną ścieżkę dźwiękową mają w tym roku szanse następujące filmy i muzycy:
- „Nie patrz w górę” Nicholas Britell
- „Diuna” Hans Zimmer
- „Encanto” Germaine Franco
- „Matki równoległe” Alberto Iglesias
- „Psie pazury” Jonny Greenwood
Tradycyjnie nagroda Amerykańskiej Akademii Filmowej jest przyznawana również w kategorii za najlepszą piosenkę napisaną na potrzeby filmu. Nominowano w tym roku następujące pięć utworów.
- „Be Alive” z filmu „Król Ryszard”
Muzyka i słowa: DIXSON i Beyoncé Knowles-Carter
- „Dos Oruguitas” z filmu „Encanto”
Muzyka i słowa: Lin-Manuel Miranda
- „Down To Joy” z filmu „Belfast”
Muzyka i słowa: Van Morrison
- „No Time To Die” z filmu „Nie czas umierać”
Muzyka i słowa: Billie Eilish and Finneas O’Connell
- „Somehow You Do” from „Four Good Days”
Muzyka i słowa: Diane Warren
Dźwięk
W kategorii za najlepiej wykonany dźwięk do filmu zostali nominowani następujący dźwiękowcy:
- „Belfast” Denise Yarde, Simon Chase, James Mather and Niv Adiri
- „Diuna” Mac Ruth, Mark Mangini, Theo Green, Doug Hemphill and Ron Bartlett
- „Nie czas umierać” Simon Hayes, Oliver Tarney, James Harrison, Paul Massey and Mark Taylor
- „Psie pazury” Richard Flynn, Robert Mackenzie and Tara Webb
- „West Side Story” Tod A. Maitland, Gary Rydstrom, Brian Chumney, Andy Nelson and Shawn Murphy
Efekty specjalne
Zostały wyróżnione efekty specjalne z następujących pięciu filmów:
- „Diuna” Paul Lambert, Tristan Myles, Brian Connor and Gerd Nefzer
- „Free Guy” Swen Gillberg, Bryan Grill, Nikos Kalaitzidis and Dan Sudick
- „Nie czas umierać” Charlie Noble, Joel Green, Jonathan Fawkner and Chris Corbould
- „Shang-Chi i legenda dziesięciu pierścieni” Christopher Townsend, Joe Farrell, Sean Noel Walker and Dan Oliver
- „Spider-Man: Bez drogi do domu” Kelly Port, Chris Waegner, Scott Edelstein and Dan Sudick
Scenariusz adaptowany i oryginalny
Z pośród scenariuszy adaptowanych jako najlepsze wybrano poniższe pięć:
- „CODA” (historia oparta na motywach filmu „Rozumiemy się bez słów”) Scenariusz: Siân Heder. Jest to jej pierwsza nominacja.
- „Drive My Car” (historia oparta na motywach powieści autorstwa Haruki’ego Murakami) Scenariusz: Ryusuke Hamaguchi (pierwsza nominacja w tej kategorii), Takamasa Oe (pierwsza nominacja w historii)
- „Diuna” (historia oparta na motywach powieści Franka Herberta) Scenariusz: Jon Spaihts (pierwsza nominacja) and Denis Villeneuve (trzecia nominacja ogólnie i pierwsza w tej kategorii) and Eric Roth (siódma nominacja ogólnie i szósta w kategorii za scenariusz)
- „Zaginiona córka” (historia oparta na motywach powieści Eleny Ferrante) Scenariusz napisany przez Maggie Gyllenhaal – jest to jego druga nominacja ogólnie i pierwsza w tej kategorii.
- „Psie pazury” (historia oparta na motywach powieści Thomasa Savage’a) Scenariusz napisany przez Jane Campion (piąta nominacja ogólnie i druga w kategorii za scenariusz)
Wyróżniono również następujące pięć scenariuszy oryginalnych:
- „Belfast” Scenariusz napisany przez Kennetha Branagha (jest to jego ogólnie ósma nominacja do Oscarów i druga w kategorii za scenariusz)
- „Nie patrz w górę” Scenariusz: Adam McKay (jest to ogólnie jego siódma nominacja do Oscarów i trzecia w kategorii za scenariusz); Historia: Adam McKay & David Sirota (jest to jego pierwsza nominacja)
- „Król Ryszard” Scenariusz napisany przez Zach Baylin (jest to jego pierwsza nominacja)
- „Licorice Pizza” Scenariusz napisany przez Paul Thomas Anderson (jest to jego ogólnie jedenasta nominacja oraz piąta w kategorii za scenariusz)
- „Najgorsza osoba na świecie” Scenariusz napisany przez Eskil Vogt, Joachim Trier. Jest to pierwsza nominacja dla obojga autorów scenariusza.
Najlepszy film
W zasadniczo jednej z najważniejszych kategorii zostało nominowanych aż 10 filmów, spośród których tylko jeden będzie najlepszy:
- „Belfast” Laura Berwick, Kenneth Branagh, Becca Kovacik and Tamar Thomas, Producenci (dla całej czwórki jest to pierwsza nominacja w kategorii za najlepszy film)
- „CODA” Philippe Rousselet, Fabrice Gianfermi and Patrick Wachsberger, Producenci (dla całej trójki jest to pierwsza nominacja w kategorii za najlepszy film)
- „Nie patrz w górę” Adam McKay and Kevin Messick, Producenci (jest to dla tej dwójki już druga nominacja w kategorii za najlepszy film)
- „Drive My Car” Teruhisa Yamamoto, Producent (jest to jej pierwsza nominacja)
- „Diuna” Mary Parent (jest to dla niej druga nominacja w tej kategorii), Denis Villeneuve (jest to dla niego pierwsza nominacja w kategorii za najlepszy film) and Cale Boyter (jest to dla niego pierwsza nominacja w tej kategorii), Producenci
- „Król Ryszard” Tim White, Trevor White and Will Smith, Producenci (dla całej trójki jest to pierwsza nominacja w kategorii za najlepszy film)
- „Licorice Pizza” Sara Murphy (jest to dla niej pierwsza nominacja w kategorii za najlepszy film), Adam Somner (jest to dla niego pierwsza nominacja w tej kategorii) and Paul Thomas Anderson (jest to dla niego trzecia nominacja w kategorii za najlepszy film), Producenci
- „Zaułek koszmarów” Guillermo del Toro (jest to dla niego druga nominacja w kategorii za najlepszy film), J. Miles Dale (on również jest po raz drugi nominowany w tej kategorii) and Bradley Cooper (posiada on już na swoim koncie cztery nominacje za najlepszy film), Producenci
- „Psie pazury” Jane Campion, Tanya Seghatchian, Emile Sherman, Iain Canning and Roger Frappier, Producenci. Dla pierwszej trójki jest to pierwsza nominacja w kategorii za najlepszy film. Natomiast dwaj pozostali producenci byli już w tej kategorii nominowani trzykrotnie.
- „West Side Story” Steven Spielberg (jest to jego jedenasta nominacja w tej kategorii, z czego tylko jeden raz wygrał za „Listy Schindlera” (1993)) and Kristie Macosko Krieger (jest to jego trzecia nominacja w tej kategorii – wszystkie osiągnął w duecie ze Stevenem Spielbergiem), Producenci.
Pozostałe 8 kategorii
Najlepszy pełnometrażowy film animowany roku:
- „Encanto” Jared Bush, Byron Howard, Yvett Merino and Clark Spencer
- „Przeżyć” Jonas Poher Rasmussen, Monica Hellström, Signe Byrge Sørensen and Charlotte De La Gournerie
- „Luca” Enrico Casarosa and Andrea Warren
- „Mitchellowie kontra maszyny” Mike Rianda, Phil Lord, Christopher Miller and Kurt Albrecht
- „Raya i ostatni smok” Don Hall, Carlos López Estrada, Osnat Shurer and Peter Del Vecho
Nagroda za najlepsze kostiumy do filmu:
- „Cruella” Jenny Beavan
- „Cyrano” Massimo Cantini Parrini and Jacqueline Durran
- „Diuna” Jacqueline West and Robert Morgan
- „Zaułek koszmarów” Luis Sequeira
- „West Side Story” Paul Tazewell
Najlepszy pełnometrażowy film dokumentalny:
- „Ascension” Jessica Kingdon, Kira Simon-Kennedy and Nathan Truesdell
- „Attica” Stanley Nelson and Traci A. Curry
- „Przeżyć” Jonas Poher Rasmussen, Monica Hellström, Signe Byrge Sørensen and Charlotte De La Gournerie
- „Summer of Soul (…Or, When the Revolution Could Not Be Televised)” Ahmir „Questlove” Thompson, Joseph Patel, Robert Fyvolent and David Dinerstein
- „Writing with Fire” Rintu Thomas and Sushmit Ghosh
Najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny:
- „Audible” Matt Ogens and Geoff McLean
- „Zaprowadź mnie do domu” Pedro Kos and Jon Shenk
- „Królowa Koszykówki” Ben Proudfoot
- „Trzy piosenki dla Benazir” Elizabeth Mirzaei and Gulistan Mirzaei
- „When We Were Bullies” Jay Rosenblatt
Make up i fryzury:
- „Książe w Nowym Jorku 2” Mike Marino, Stacey Morris and Carla Farmer
- „Cruella” Nadia Stacey, Naomi Donne and Julia Vernon
- „Diuna” Donald Mowat, Love Larson and Eva von Bahr
- „Oczy Tammy Faye” Linda Dowds, Stephanie Ingram and Justin Raleigh
- „Dom Gucci” Göran Lundström, Anna Carin Lock and Frederic Aspiras
Scenografia:
- „Diuna” Production Design: Patrice Vermette; Set Decoration: Zsuzsanna Sipos
- „Zaułek koszamarów” Production Design: Tamara Deverell; Set Decoration: Shane Vieau
- „Psie pazury” Production Design: Grant Major; Set Decoration: Amber Richards
- „Tragedia Makbeta” Production Design: Stefan Dechant; Set Decoration: Nancy Haigh
- „West Side Story” Production Design: Adam Stockhausen; Set Decoration: Rena DeAngelo
Najlepszy krótkometrażowy film animowany:
- „Affairs of the Art” Joanna Quinn and Les Mills
- „Bestia” Hugo Covarrubias and Tevo Díaz
- „Boxballet” Anton Dyakov
- „Robin Robin” Dan Ojari and Mikey Please
- „The Windshield Wiper” Alberto Mielgo and Leo Sanchez
Najlepszy krótkometrażowy film łączący w sobie grę aktorską i animację:
- „Ala Kachuu – Take and Run” Maria Brendle and Nadine Lüchinger
- „Sukienka” Tadeusz Łysiak and Maciej Ślesicki
Jest to drugi polski akcent tegorocznej gali Oscarowej. Twórcy polskiego filmu krótkometrażowego zostali dostrzeżeni przez Amerykańską Akademię Filmową i nominowani w tej kategorii.
- „Długie pożegnanie” Aneil Karia and Riz Ahmed
- „On My Mind” Martin Strange-Hansen and Kim Magnusson
- „Please Hold” K.D. Dávila and Levin Menekse
Podsumowanie – czyli kto dostał ile?
Zdecydowanie tegoroczny faworytem gali Oscarowej jest film „Psie pazury”, który zgarnął aż 12 nominacji. Tuż za nim stoi „Diuna” z 11 nominacjami. „Belfast” natomiast dostał 5 nominacji, a film Netflixa „Nie patrz w górę” – 4 nominacje.
Niedocenieni?
Lekko niedocenieni mogą się poczuć podczas tegorocznej gali twórcy kolejnego filmu o przygodach Jamesa Bonda, gdyż nie zostali nominowani w kategorii za Najlepszy Film oraz to, że łącznie otrzymali jedynie 2 nominacje.
Gala Oscarowa 2022
Uroczyste wręczenie Nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej zaplanowane jest na, wg czasu polskiego, noc z 27 na 28 marca 2022. Chciałbym dla państwa to wydarzenie zrelacjonować, dlatego już dziś zapraszam do przeczytania relacji z 94. Gali Oscarowej, która po zakończeniu tego wydarzenia pojawi się na łamach „Gazety Kongresy”.
O autorze
Piotr Maciejewski - absolwent szkoły średniej, poznaniak i katolik. Zaangażowany w szereg projektów szkolnych oraz poza szkolnych. Chce podarować innym cząstkę siebie jako dziennikarz. Godzinami może rozmawiać o Niemczech, języku niemieckim, Parlamencie Europejskim czy Giełdzie Papierów Wartościowych. Zakochany w dwóch miastach: Poznaniu i Frankfurcie nad Menem. Wieczory spędza z ciekawą książką czy dobrym filmem. Odpoczywa przy poezji Mickiewicza oraz dobrej dyskusji. W redakcji zajmuje się przede wszystkim polityką niemiecką i amerykańską oraz kulturą. Ukończył ESMH Summer School 2023 "Storytelling in Science" w Parlamencie Europejskim w Strasbourgu.